Kartepe Turizm Derneği’nin 2024 yılı Mart ayındaki seçimli olağan genel kurulunda yeni bir yönetimle iş başına geldik. Yaptığımız ilk toplantıda; derneğimizin amaç ve kapsamını belirledik. Amacımız Kocaeli turizmine hizmet etmek elbette ama kapsama alanımız nereler olacağına ikinci toplantımızda karar verdik.
Merkezi Kocaeli olmak üzere komşularımız Yalova ile Sakarya arasında toplumcu, bütüncül ve sürdürülebilir bir kapsam belirledik. Her şey bu toplantının ardından gerçekleşti. Kocaeli turizminin üç ayaklı bir yönetimin bulunduğunun tespitinden sonra, diğer sivil toplum örgütleri ile birlikte masanın dördüncü ayağı olabilmek için bir adım atmamız gerekiyordu. Biz de ekip olarak Kocaeli’deki turizm alanında faaliyet gösteren tüm sivil örgütlerle kapsayıcı çalıştyın olabileceğine karar verdik.
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’mız ile başlayan çalıştay 1964 yılında kurulan Kocaeli Kafkas Halk Dansları Derneği’nin gösterisi ile ivme kazandı.
Kocaeli protokolü
Böylesine büyük bir toplantı için, Türk turizmine yıllarda hizmet etmiş TÜRSAB eski başkanını onur konuğu olarak davet ettik.
Başaran Ulusoy’un açılış konuşmasından sonra çalıştayın neden yapıldığına dair konuşmayı derneğimizin çalıştay komitesi başkanı Cahit Çağlın yaptı.
Ardından dernek başkanımız Kamil Öçbe’nin hoş geldiniz konuşmasına geçildi.
27 Eylül Cuma günkü toplantıya başta Kocaeli Valisi İhsan Aktaş ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili Berna Abiş olmak üzere katılması gereken tüm kurumlar katılım sağladılar.
Kocaeli için alternatif spor turizmi önerileri
İlk günün iki ana konuşmacısından biri olan iş insanı Haluk Ulusoy ‘Kocaeli’de Gelişmeye Açık Alternatif Turizm Olan Spor Turizmi’ isimi sunuşunu gerçekleştrirdi.
Ardından Galatasaray Spor Kulübü’nde yönetim kurulu üyeliği yapmış Mehmet Bilen de ‘Kocaeli’nde Yüzme, Sutopu, Kürek, Yelken ve Sualtı Sporları’ isimli sunuşlarını gerçekleştirdiler.
Moderatör; İsmail Şahinbaş
Birinci günün ilk oturumundan sonra, ikinci oturuma kentimize yakın coğrafyalardan misafirler davet ettik.
Ersizlerdere Ekoturizm Derneği Başkanı Mustafa Çağır; ‘Kastamonu Küre Ersizlerdere Köyü Tasarım Projesi’ni sundu.
Safranbolu Turizm İşletmeciler Derneği Başkanı (SAFTİD) ve TÜRSAB Gastronomi İhtisas Başkanlığı Başkan Yardımcısı Şebnem Urgancıoğlu; ‘Safranbolu turizmi üzerine, yurt içi ve yurt dışı tanıtımlarda kurumlarla sivil örgütlerinin birlikte çalışmaları’ hakkında bilgiler verdi.
Karabük Yenice Belediyesi Meclis Üyesi Aşkın Uzunkara; ‘Kocaeli doğal yürüyüş parkurları örnek alınarak, Yenice doğa turizminin geliştirilmesi’ isimli sunumları gerçekleştirdiler.
Turizm İşletmecisi, Ahi Kültürü Araştırmacısı Mehmet Cantürk; ‘Bolu Mudurnu’da konak işletmeciliği ve Ahi kültürünün Dünya Mirası listesine giriş öyküsü’nü anlattı.
Müze kurucusu, atalık tohum uzmanı Turan Yılmaz ise; ‘Bolu Seben’in atalık tohumları üzerine yaptığı çalışmalarla birlikte bölgede etnografya müzesi kurulumu’ isimli sunumları gerçekleştirdiler.
Moderatör; Mehmet Cantürk
28 Eylül, Cumartesi günkü ilk oturumda Kocaeli ve çevresindeki turizm derneklerinin sunumları gerçekleşti.
Kartepe Turizm Derneği adına Musa Ejderoğlu sunumunu gerçekleştirdi.
Sapanca Turizm Derneği adına Arzu Saygıner Çil akıcı ve bilgi verici güzel bir sunum yaptı.
Kartepe Villa Bungalov İşletmecileri Derneği adına Muhammet Murat Sutay sunumunu gerçekleştirdi.
Sapanca Villa ve Bungalov İşletmecileri Derneği adına Ali Sefa Alaçam bölgesindeki konaklama sektörü ve sorunları ile ilgili bilgiler sundu.
Sapanca Turizm Otelciler ve İşletmeciler Birliği adına da (SETOB) / Alpaslan Kılıç sunumlar gerçekleştirdiler.
Moderatör; Turan Yılmaz
İkinci günün dördüncü oturumunda ise İzmit Farge Fethiye Köyü Çiftliği’nden Burak Alsan sunumunda çok değerli bilgiler verdi.
Max Fun Kooperatifi adına Halit Yazıcı bölgedki yeni yapılaşma hakkında bilgiler aktardı.
Kartepe Turizm Platformu adına da Volkan Alioğlu sunumlar yaptılar.
Üretici, sıra dışı okur olarak tanınan, kırsal ekoturizm organizatörü Bedriye Berber Engin Bilecik Gölpazarı Kurşunlu Köyü’nün ekoturizm köyüne dönüşümünü anlattı. Üreten kadınlara en güzel örnek kişi olan Bedriye Hanım ilgi ile dinlendi.
Kent yaşamını terk edip köyüne dönen Bedriye Hanım’ın oğlu turizmci ve arıcı Cemil Engin’de ‘Bilecik Gölpazarı Kurşunlu Köyü’nde annesinin izinden giderek turizmciliğe ve arıcılığa dönüş öyküsünü anlattı.
Moderatör; Doç. Dr. Ömür Alyakut ve Doç. Dr. Tülay Polat Üzümcü
Kocaeli Üniversitesi, Kartepe Turizm Meslek Yüksekokulu’ndan Doç. Dr. Ömür Alyakut ve Doç. Dr. Tülay Polat Üzümcü başkanlığında; Cahit Çağlın, Hatice Örnek Çağlın, İsmail Şahinbaş ve Murat Yusuf Arıkan katılımı ile değerlendirme toplantısı yaparak çalıştay değerlendirmesi yapıldı.
Çalıştay kapsamında çok sayıda konuşmacı kendi deneyimlerini paylaşarak, Kocaeli turizminin geliştirilmesi yönünde tavsiyelerini ilettiler. Açılış konuşmasını yapan önceki TÜRSAB başkanlarından Başaran Ulusoy, Kocaeli turizminin gelişmesi için tüm paydaşların elini taşın altına koymaları gerektiği çağrısında bulundu ve gastronomi ve sağlık turizmi vurgusu yaptı.
Ardından söz alan Haluk Ulusoy ise Kocaeli turizmi için farkındalık yaratılması gerektiğini, bilim ve tecrübelerden faydalanılarak sektörün canlandırılabileceğini ve yerel yönetimler ile birlikte hareket edilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca spor turizmi konusunda İstanbul’a yakınlık sebebiyle spor turizmi, sağlık turizmi ve gastronomi turizmi için avantajlı olunduğunu vurguladı. İlaveten futbol kulüplerinin kampları için İstanbul’a yakınlığı sebebiyle tercih ettiğini ancak dağda erken saatlerde sis olması ve dağ eteğinde spor tesisi eksikliği sebebiyle bu kampların kaçırıldığından söz etmiştir. Spor tesisi konusunda kamu ve yerel yönetimlerden destek istenmesine de vurgu yapmıştır.
Spor turizmi konusunda Mehmet Bilen de Kartepe’nin önemli bir potansiyele sahip olduğunu, özellikle Sapanca Gölü’nün; kürek, kano, su altı sporları gibi su sporları bakımından elverişli olduğunu, Galatasaray Spor Kulübü olarak da su sporlarının yaygınlaştırılması için katkıda bulunabileceklerini belirtti.
Bir kadın girişimci olan Bedriye Engin ilk başlarda çok engelleme ile karşılaştığını ve hiç korkmadığını, hayatı iyisi ile kötüsü ile göğüsleyerek önüne hep ileri hedefler koyarak engelleri aşmayı hedeflediğini, çok kadına model olduğunu, artık pek çok kadınının ona da iş vermesini istediğini, turizmin herkese açık olduğunu belirtmiştir. Ayrıca, ekoturizm işletmeciliğine tek bir ev ile başlayarak, bugün kapasitelerini artırdıklarını, workshoplar yaptıklarını, eğitimler verdiklerini, kadınları teşvik ederek eko turizm ve organik tarıma destek vermeye çalıştıklarını belirtmişlerdir.
Bölgedeki turizm işletmecileri; turizmi geliştirmek ve turizm konusunda tanıtım yapmak için yaz ve kış festivallerine ağırlık verilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Bölgedeki konaklamaların misafir odaklı geliştirilmesi gerektiğini, daha kaliteli hizmet sunarak bölge turizmini en iyi düzeye çıkarmak için çaba gösterdiklerini iletmişlerdir. Sapanca bölgesinde yapılan bungalovlar ile genç girişimcilerin atıl topraklarını değerlendirerek konaklamaya açtıklarına da dikkat çekmişlerdir.
Çalıştaya katılan Kartepe Turizm MYO öğretim üyeleri ise; bölgenin zengin bir kültürel çeşitliğe sahip olduğunu, bunun da kültürel miras turizmi bakımından önemli bir potansiyel olduğu anlamına geldiğini ifade etmişlerdir. Bölgede yaşayan; Laz, Gürcü, Abhaz, Çerkez, Manav vd halkların yaşam kültürü; yemekleri, dilleri, müzikleri, giysileri, el sanatları, edebiyatına kadar pek çok unsuru içeren bir müze oluşturulması gerektiğine dikkat çekmişlerdir. İlaveten, bölgedeki restoran işletmelerinde bu kültürlerin mutfaklarından örnekler sunulması ile yöredeki gastronomi turizmine katkı sağlanabileceğini belirtmişlerdir. Hatta bu halkların farklı müzik ve dansları da programlara eklenerek, hem hafta sonu bu işletmelerin çekiciliğinin artacağına hem de ‘somut olmayan kültürel miras’ değerlerinin yaşatılmasına katkı sağlanacağına dikkat çekmişlerdir.
Sonuç olarak çalıştaya katılan değerli konuşmacılar; bölgelerinde ekoturizm, tarımsal turizm, kırsal turizm, gastronomi turizmi, etkinlik turizmi gibi turizm türlerinde hizmetler verdiklerini, aynı zamanda konaklama ve tarımsal üretim de gerçekleştirdiklerini ifade etmişlerdir. Çalıştay katılımcılarının görüşleri doğrultusunda ortaya çıkan sonuç ve öneriler şöyle özetlenebilir:
– Bölgede yer alan turizm ile ilgili tüm paydaşların sorumluluk alması,
– Kocaeli ili genelinde; mevcut turizm türleri yanı sıra, gastronomi, sağlık turizmi, spor turizminin geliştirilmesi,
– Kartepe’de su sporları ve futbol kampları için spor tesisi konusunda kamu ve yerel yönetimlerden destek istenmesi,
– Kocaeli turizmi için tüm paydaşlarda farkındalık yaratılması,
– Kocaeli turizminin tüm paydaşlarının bilimsel bilgilerinden ve tecrübelerden faydalanılarak sektörün canlandırılması,
– Yerel yönetimler ile birlikte hareket edilmesi,
– Turizm sektörünün paydaşları arasında dayanışma ve birlik ve beraberlik içerisinde, tüm paydaşların elini taşın altına koyması,
– Kadın girişimcilerin cesaretlendirilmesi ve kadınlara destek sağlanması,
– Geleneksel yapının ve ekolojik dengenin korunarak, sürdürülebilir turizm anlayışıyla turizmi geliştirmek,
– Kartepe ve Sapanca’nın eşsiz doğası ile kültürel dokusunun korunarak, sürdürülebilir turizm anlayışıyla turizm yapılması,
– Ulusal ve uluslararası alanda turizmi ileriye taşımak için her türlü oluşuma destek verilmesi,
– Yaz ve kış festivalleri ile doğa sporları, eğlence hizmetleri vb. etkinlik turizmine ağırlık verilmesi,
– Tarımsal turizm, ekoturizm ve gönüllü turizmin geliştirilmesi,
– Bölgede yaşayan; Laz, Gürcü, Abhaz, Çerkez, Manav vd halkların yaşam kültürü; yemekleri, dilleri, müzikleri, giysileri, edebiyatına kadar pek çok unsuru içeren bir ‘somut olmayan kültürel miras’ müzesi oluşturulması,
– Kartepe destinasyonu ya da Kocaeli genelindeki restoran işletmelerinde bu zengin kültürel mirasın mutfaklarından örnekler sunulması ile yöredeki gastronomi turizmine katkı sağlanması,
– Kocaeli kültürel mozaiğinin sunduğu farklı müzikler ve dansların turizm işletmelerinin programlarına eklenerek, işletmelerin çekiciliğinin artırılması ve somut olmayan kültürel mirasın yaşatılması,
– Bu zengin kültürel mirasa ait el sanatları kursları yaratıcı turizm kapsamında düzenlenebilir ve bu el sanatları ürünleri turistik ürün olarak hediyelik eşya üretimi ile yöre turizmine katkı sağlanabilir.
– Kartepe’nin doğal güzelliklerini keşfetmek için alternatif düzenli doğa yürüyüş ve trekking parkurları oluşturulabilir,
– Ekoturizm faaliyetleri kapsamında yerel flora ve fauna hakkında bilgi verilerek, ziyaretçilere doğa ile iç içe bir deneyim sunulabilir,
– Dijital pazarlama kapsamında sosyal medya ve web siteleri üzerinden Kartepe’nin turistik özellikleri tanıtılmalı ve hedef kitleye yönelik kampanyalar düzenlenmeli,
– Yerel halkın turizm sektörüne katılımı teşvik edilmeli, onlara eğitimler verilmeli ve işbirlikleri yapılmalıdır,
– Sürdürülebilir turizm için sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda çevreye duyarlı projeler geliştirilmelidir.
– Yoga ve meditasyon retreları; doğayla iç içe alanlarda yoga ve meditasyon etkinlikleri düzenlenerek, stres atma ve sağlıklı yaşam vurgulanabilir.
– Restoranlar, oteller ve turizm acenteleri arasında işbirlikleri geliştirerek, paket turlar ve indirimli teklifler oluşturulabilir.
Bu önerilerin hayata geçirilmesi, Kocaeli Kartepe’nin turizm potansiyelini artıracak ve bölgenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlayacaktır
Metin: İsmail Şahinbaş
KARTEPE DERGİSİ 3. SAYI
