Kuzey Yarımküre’de, 21 Eylül ile 24 Eylül arasında zaman diliminde güz ekinoksu gerçekleşir. Güney Yarımküre’de ise aynı tarihler ilkbaharın ilk gününü işaret eder. Ekinoksta, gündüz ve gece gezegenin tamamında neredeyse eşit uzunluktadır.
Anadolu coğrafyasının en bereketli olduğu zaman dilimi bence güz ekinoksunun ardından gelen bu altın sonbahar dönemidir. Bu dönemde ilk önce üzümler olgunlaşır. Ardından kestaneler ve cevizler kabuklarından olgunlaşarak toprağa kavuşur. Bunların ardından da nar ağacı meyvesini sunar tüm kainata.
Ülkemizde yetişen yaban kestaneleri, Eylül ayının son günlerinde yaşanan fırtınalar, gece ile gündüz arasındaki ısı farkları sebebi ile olgunlaşarak yere düşerler. Anadolu halk takviminde Eylül ayının son günlerinde çıkan fırtınalara Kestane Karası denmesinin sebebi bundan kaynaklanmaktadır.
Kestane sadece Kocaeli’de değil, Yalova, Sakarya ve tabiî ki Bursa’da da yetişmektedir. Kocaeli’de en çok yaban kestanesi Samanlı Dağları’nda bulunmaktadır. Bu dağ silsilesinin kuzeye bakan yönünde, Kartepe ile Karamürsel arasında hemen hemen her yerde kestane toplayabilirsiniz.
Az zahmetli kestane toplama bölgeleri
Az zahmetli kestane toplama bölgelerini, kestane toplama işinde deneyimi az olan ve bölgeyi bilmeyenler için öneriyorum. Unutulmamalı ki, az zahmet ile bol rahmet olmaz…
– Bahçecik’ten Menekşe Yaylası’na giden toprak orman yolu üzerinde yol kenarlarından kestane toplanabilir.
– Aytepe’den Bıçkıdere’ye ve ormanın iç kesimlerine giden her iki yönde de yol üzerinden kestane toplanabilir.
– Eriklitepe Tabiat Parkı’nın çevresinde kestane toplanabilir. Özellikle tabiat parkının İzmit Körfezi’ni gören eteklerinde bolca kestane ağacı bulunmaktadır.
– Kazıklıbel’den (Başkiraz Köyü’ne varmadan) Karamürsel yönüne doğru giden toprak orman yolu üzerinde kestane toplanabilir.
Lütfen dikkat!
Samanlı Dağları’nda kestane toplamamın dikkat edilmesi gereken bazı konuları bulunmaktadır. Lütfen tavsiye niteliğinde algılayın!
– Bölgedeki bazı kestane ağaçlarının sahipleri olabilir. Lütfen bu duruma çok dikkat edin. Mümkün olduğu kadar orman içlerine yoğunlaşın. Orman içlerine girmek istemezseniz orman araç yolu boyunca kestane ağaçlarının altından kestane toplayabilirsiniz.
– Bölgede çok sayıda ayı yaşamaktadır ve ayılar kestaneye bayılırlar. Ayılarla yüz yüze gelmemek için orman içinde kestane toplarken biraz gürültülü davranın.
– Kestane ağaçları bayırlarda bulunur, kayıp, düşüp de bir tarafınızı kırmayın.
– Lütfen kestane ağaçlarına tırmanmayın.
– Lütfen ağaçlara sopalar ile vurmayın. Meyvesi olgunlaşmış kestane ağacı görürseniz, bu ağacın konumuna göre, ağaç altından toplamaya gayret gösterin.
– Kestane ile birlikte ceviz ağaçları da aynı dönemde meyveleri olgunlaşır. Yine orman içinde meyvesi olgunlaşmış ceviz ağacı bulursanız, şansınızı bir de ceviz toplama konusunda deneyiniz.
Hem yürümek, hem de kestane toplamak için Ekim ayı boyunca bölgede bulunmakta yarar var. Cinsine göre bazı kestaneler Eylül ayının sonunda, bazıları da Ekim ayında olgunlaşırlar.
Samanlı Dağları’nda kestane toplayamadıysanız üzülmeyin. Şehir merkezlerinde, köşe başlarında “kestane kebap, yemesi sevap” diye bağıran mutlaka bir esnaf olacaktır. Afiyet olsun…
Metin ve fotoğraflar: İsmail Şahinbaş
KARTEPE DERGİSİ 1. SAYI
